Ünye Kalesi

Çok bilinmiyor olsa da ülkemizin önemli ve bir o kadar da çeşitli mimarisine sahip Ünye kalesi Ordu’nun Ünye ilçesindedir. Bu yazımda Ünye kalesini seçmemin nedeni mimari çeşitliliği ve yok olmak üzere olması. Yolu düşenlerin görmesini tavsiye ederim.

Kalenin M.Ö. 250 yıllarında İranlı bir Pontus kralı olan II. Mitradates tarafından yaptırıldığı söylenmektedir. Bir diğeri ise Cenovalılardan kalmış olduğu düşünülmektedir. Ama daha ağırlıklı olarak II. Mitradates tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Kalenin 300 metrelik bir yüksekliği vardır. Kale bildiğimiz kalelerden farklı olarak dağ oyularak oluşturulmuştur. Kalenin çoğunluğu dağdan oluşmaktandır. Kale ne yazık ki bakımsızlıktan dolayı yeşillikle kaplanmış durumdadır. Kale oldukça yüksek bir tepeye inşa edilmiştir. Buraya inşa edilmesinin nedeni hem burdan geçen kervanların güvenliğini sağlamak hem de deniz tarafından gelecek düşmanları görebilmektir. Kale denizden gelen gemiler tarafından görülmektedir. Diğer eski kalelerde de olduğu gibi bu kalenin içine de su ihtiyacını karşılamak için sarnıçlar yapılmıştır.

Kalede kral kaya mezarları da bulunmaktadır. Dimdik kayalar oyularak yapılmıştır. Bu kayaların sonradan da tıraşlandığı söylenilmektedir. Bu mezarları işçilerin bir halata bağlanıp sarkıtılarak oydukları tahmin edilmektedir. Gidip görürseniz eğer başka şekilde yapılmasının imkânsız olduğunu anlayacaksınızdır.

Kalede bilindiği kadarıyla iki adet tünel bulunmaktadır fakat bakımsızlıktan dolayı tünellerin belirli bir bölümüne kadar gidiliyor. Tünellerin birinin dereye çıktığı ve buradan kalenin su ihtiyacının karşılandığı tahmin edilmektedir.

Kale mimarisinde Roma ve Pontus mimarisine ait izler görülmüştür. Ama kaleye son halini Osmanlı İmparatorluğu vermiştir. Kale kapısı Osmanlı tarafından yaptırılmıştır. Kalenin surlarını son olarak Osmanlı İmparatorluğu güçlendirmiştir.

Kale Çaleoğlu Kalesi olarak da anılır fakat bu isim pek kullanılmaz. İsimin nereden geldiği bilinmemektedir.

Kaleyle ilgili bir efsane de bulunmaktadır. Bu efsane şöyledir;

                “Efsaneye göre hem Kıbrıs’ı hem de Kilikia Ermeni Krallığı’nı yöneten hanedan Lusignan Kontu Raimondi’nin karısı Melusine’nin kız kardeşi Prenses Merlier kıyamete kadar burada hapsedilmiştir. Gardiyanı ise bir atmacadır ama atmacayı uyanık tutmak için de kalenin etrafında şövalyeler bulunmaktadır. Şövalyeler yemeden, içmeden, uyumadan üç gün boyunca kalede nöbet tutmaktadırlar ve bunun karşılığında prensesten maddi olarak bir dilek hakları oluyordu. Ancak prensesle evlenmek ya da beraber olmak için dilek dilemek yasaktır. Böyle bir dilekte bulunanın geleceğinin kötü olacağı inanışı bulunmaktaydı. Bir Ermeni kralı nöbetini tuttuktan sonra prensesle birlikte olmak için dilek dilemiştir. Bunun sonucunda ceza olarak kral ve torunları kendilerini bitmek bilmeyen bir şavaşın içinde bulmuşlardır.”  

Son olarak belki de kalenin bakımsız hale gelmesi kale için iyi olmuştur. Yüzyılların verdiği yorgunluğu gelip geçirdiği savaşlardaki yaralarını doğayla bir olarak kapatıp sakince dinlenmeye çekilmiştir diyebiliriz.